نقدپذیری هنر است

نقد پذیری در راستای پرسش گری و پاسخ گویی، برای کمال و اصلاح اجتماع، سرمایه‏ گران‏بهایی است و نقد صحیح و منصفانه می تواند باعث پیشبرد اهداف متعالی اجتماعی شود.
نقدپذیری در مسایل اخلاقی، فرهنگی، اجتماعی و مدیریتی، ضامن سلامت رابطه ها و رشد افکار و اعمال است و این مسأله در متون دینی به صورت نصیحت و موعظه مورد توجه قرار گرفته است اما واقعیت این است که در فرهنگ اجتماعی آنگونه که شایسته است به موضوع نقادی توجه نمی شود به گونه ای که آثار منفی نقد و نقادی بیش از مزایای آن است و این درحالیست که نقدپذیری باعث روشنگری و اصلاح امور می شود.
نقدپذیری در مورد مسئولان به عنوان سکانداران نظام سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در بالندگی و رشد عقلانی و اجتماعی جامعه تاثیر شایانی دارد و اگر به نحو شایسته به کار گرفته شود، منجر به بهبود عملکرد تصمیم گیران امور خواهد شد و در واقع مدیران و سیاستگذاران باید جریان نقدپذیری را در جامعه توسعه دهند و با طرح افکار و اندیشه‌های متفاوت و حتی مخالف، پذیرش اجتماعی را تقویت کنند.
اخیرا رئیس جمهوری هم در سخنان خود با تأکید بر این که دولت از انتقاد استقبال می‌کند، گفته است که هیچ استثنایی در کشور برای انتقاد کردن وجود ندارد و اگر نقد توأم با امید، اراده و راه‌حل درست باشد، بسیار مفید و سازنده است.
رئیس جمهوری همچنین با تأکید بر این که مردم باید بتوانند از تمام مسئولین کشور انتقاد کنند، انتقاد را حق مردم دانسته است و گفته است که مردم صاحب کشور هستند و تمام افتخار ما مسئولین این است که نماینده مردم و امانتدار امور کشور از سوی آنان هستیم بنابراین مردم حق دارند که در کارهای ما نظارت و انتقاد کنند.

** نقدپذیری اولین شاخص توسعه یافتگی است
امان الله قرایی مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا، نقدپذیری را یکی از شاخص های آزادی، آزادی خواهی و دموکراسی دانست و افزود: اولین شاخص توسعه یافتگی، انتقادپذیری است و جامعه انتقاد پذیر و آزادی خواه، دهان ها را نمی بندد و قلم ها را نمی شکند و همواره انتقادها شنیده و عمل می شود.
وی ادامه داد: مساله انتقاد و انتقادپذیری اساس پیشرفت در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و مایه آرامش روحی و روانی در جامعه است.
این جامعه شناس با بیان اینکه شنیدن سخنان مخالف از التهاب های اجتماعی می کاهد، گفت: تاریخ ما نشان می دهد که حکام و مسئولان نقدپذیر نبودند زیرا اگر انتقاد پذیر بودند عصیان ها، اعتراض ها و جنبش ها و به اصطلاح خیزش های متعدد در طول تاریخ رخ نمی داد.
قرایی مقدم بااشاره به ناآرامی های اخیر، اظهار کرد: در ناآرامی های اخیر، خواسته هایی از سوی جوانان مطرح شد که این خواسته ها متعالی هستند؛ آزادی، اشتغال، رفع محدودیت و محرومیت، رفع خودگرایی و خودمحوری، شایسته سالاری مسائلی است که همواره از سوی آنان مطالبه و پیگیری شده است.
وی خاطرنشان کرد: جوانان این مرز و بوم دشمن نیستند و در مواقع حساس و در برهه های مختلف تاریخ، شواهد حاکی از آن است که همواره از کیان جامعه دفاع کرده اند و اکنون چون میان داشته ها و خواسته ها، فاصله و شکاف وجود دارد، اظهار نارضایتی می کنند.

** مسئولان در سیاست ها پوست اندازی کنند
این جامعه شناس تصریح کرد: رویکرد مسئولان باید تغییر کند و به نوعی در سیاست ها پوست اندازی کنند و خانه تکانی و اصلاحات انجام دهند.
قرایی مقدم، تفکر انتقادی را برای تغییر مسیر سیاست گذاری ها موثر دانست و افزود: مسئولان به گوشزدهای اندیشمندان و خواسته های مردم اهمیت دهند و به گفته های خود عمل کنند و نگذارند که خواسته های مردم به آتش زیر خاکستر تبدیل شود.

** انتقادپذیری از مهمترین ویژگی های مدیران شایسته است
مرتضی پرهیزکار پژوهشگر و مدرس دوره های مدیریت، از زاویه علم مدیریت به مساله نقدپذیری پرداخت و گفت: انتقادپذیری جزو یکی از مهارت های لازم برای مدیران است و نقدشوندگی، تحمل، سعه صدر، پذیرش ایده های جدید از مهمترین ویژگی های مدیران شایسته است.
وی یادآور شد: بسیاری از نقاط دنیا، مدیران برای اینکه در معرض نقد قرار گیرند و اشکالات به آنها گوشزد شود، هزینه های هنگفت پرداخت می کنند زیرا نقادی کارشناسانه ارزشمند را رهگشا می دانند.
پرهیزکار اظهار کرد: مدیران باید همیشه احساس کنند که در معرض نقد هستند که این نقد می تواند یک سوال ساده تا یک بازخواست قانونی را در برگیرد.
این مدرس دوره های مدیریت افزود: مدیران نباید توقع داشته باشند که عامه مردم مانند یک متخصص و کارشناس از مسائل اطلاع داشته باشند زیرا مردم نتیجه و برآیند سیاست ها را در زندگی خود لمس می کنند و بر اساس تجربه زیستی که دارند آنها را به صورت سوال و چرایی از مدیران می پرسند و البته انتظار پاسخ قانع کننده دارند.
پرهیزکار اضافه کرد: متاسفانه مسئولان ما از تبعات گفت و گو و تاثیر آن بر جامعه غافل می شوند این درحالیست که بسیاری از تصمیم هایی که مردم می گیرند براساس همین گفت و گو هاست و ممکن است در اثر گفت و گوهای نسنجیده، ناقص و غیراصولی بی اعتمادی، نگرانی و آشفتگی در جامعه ایجاد شود.
وی افزود: مسئولان ممکن است پاسخ ها و سخنان خود به یک مساله را فراموش کنند اما گاهی سخنی از یک مقام مسئول و برآیند آن با سایر گفت و گو ها می تواند جریان ساز باشد و بر محیط اجتماعی و فرهنگی تاثیر مثبت یا منفی داشته باشد.
پرهیزکار خاطرنشان کرد: مسئولان و مدیران ارشد همواره باید به شاخص های فرهنگی و اجتماعی توجه داشته باشند زیرا طیف وسیعی از سلایق، طبقات اجتماعی و افراد مختلف با سطح درک متفاوت و انگیزه های گوناگون نظاره گر هستند و دائما در معرض قضاوت قرار دارند.
این پژوهشگر مدیریت با اشاره به ویژگی های جامعه و جوانی جمعیت کشور گفت: نسل امروز، آگاه و بیدار است و مدیران باید توجه داشته باشند که قضاوت نسل جدید مبتنی بر عمل است و مشارکت جوست.
وی ادامه داد: جامعه از دروغ، پنهان کاری، شفاف نبودن، وعده های توخالی و تسویه حساب های سیاسی و جناحی بیزار است و این مساله باعث افزایش نارضایتی و بی اعتمادی می شود.
پرهیزکار اظهار کرد: جامعه امروز نتیجه گراست و گزارش های متعدد فرایندی آن را اقناع نمی کند بلکه نیاز به شفاف سازی و اطلاع رسانی صحیح و به موقع دارد بنابراین همواره سیاستگذاران و مدیران در معرض نقد قرار دارند.
وی گفت: یکی از ویژگی های مدیران شایسته این است که به صورت ساده به طوری که مردم عادی هم متوجه شوند، بتوانند اقدامات و برنامه ها و تصمیمات خود را بیان کنند و در این راستا شفافیت سازمانی می تواند از بروز سوالات در ذهن مردم پیشگیری کند.

** نقدپذیری باعث سلامت سازمان ها و مدیران می شود
پرهیزکار با بیان اینکه باید همواره فرصت نقد و انتقاد میان مردم و مسئولان مهیا باشد، گفت: انتقادپذیری با هدف اعتماد سازی از طریق پاسخگویی به دور از ابهام وآلودگی، شفاف سازی، اطلاع رسانی به موقع و استفاده از ظرفیت رسانه ها و روابط عمومی ها برای تحلیل مخاطبان و تامین اطلاعات مورد نیاز آنها در جهت پاسخگویی باعث سلامت سازمان ها، مدیریت سازمانی و مدیران می شود و به نوعی به آنها مصونیت می بخشد.
اجتمام**۳۲۲۹**۱۵۶۹
خبرنگار: حنانه شفیعی** انتشار: علی حبیبی
*آگاهی از آخرین اخبار اجتماعی و حوادث ایران و جهان در کانال تلگرام گروه اجتماعی ایرنا:
@irnaej
https://t.me/irnaej

انتهای پیام /*